در واقع امروزه اگر صنایع‌دستی ایرانی در سراسر گیتی به‌عنوان مظهری از اصالت و خلاقیت مورد بهره‌مندی قرار می‌گیرد به‌دلیل تداوم حیات‌بخش هنر به یادگار مانده از بطن تاریخ است که البته به بهره‌وری اقتصادی نیز انجامیده است. 

امسال در شرایطی هفته صنایع‌دستی را گرامی می‌داریم که یک دوره سخت و پرتلاش را برای ارتقای جایگاه صنایع‌دستی ایران پشت سر نهاده‌ایم. پاندمی کرونا، جنگ ناعادلانه اقتصادی و تحریم‌های ناجوانمردانه علیه کشورمان در کنار سایر رویدادهای منطقه‌ای و جهانی اگر چه به‌عنوان موانع جدی مسیر رو به پیشرفت کشورمان در حوزه صنایع دستی را تحت تأثیر قرار داد اما سبب نشد تا عزم، اراده و خلاقیت در کشورمان دچار ایستایی شود و ایران اسلامی توانست با تکیه بر دستان توانمند هنرمندان صنایع‌دستی به‌عنوان مهم‌ترین ظرفیت درون‌زا و همچنین با برنامه‌ریزی دقیق و تلاش مستمر، به جایگاهی روشن در این حوزه دست یابد. 

در همین راستا در نتیجه فعالیت‌های مستمر در حوزه شناساندن ظرفیت بی‌بدیل صنایع‌دستی کشور، امروز توانسته‌ایم به رتبه نخست کشورهای دنیا در زمینه ثبت جهانی شهرها و روستاهای صنایع‌دستی برسیم که این مهم، سبب افزایش آگاهی جهانی از هنر ایرانی و همچنین افزایش تقاضا در بازار جهانی برای محصولات صنایع‌دستی و در نتیجه صادرات آن‌ها می‌شود. 

در این زمینه کشور ما با ثبت ۱۱ شهر و ۳ روستای جهانی صنایع‌دستی در هشت سال گذشته توانسته است به چنین جایگاهی دست یابد که از این تعداد ۷ شهر و ۳ روستا در دولت دوازدهم به ثبت رسیده است. 

در این میان با تأکید بر اینکه نگاه به مقوله صنایع‌دستی صرفاً اقتصادی نیست بلکه نمادی فرهنگی برای معرفی ذوق، سلیقه و هنر ایرانی- اسلامی به سراسر جهان است باید اشاره داشت که میزان صادرات صنایع‌دستی (بدون احتساب زیورآلات سنتی و تجارت چمدانی) تا پیش از دولت تدبیر و امید (سال ۸۲ تا سال ۹۲.۵۶۵ میلیون دلار بوده که در دولت تدبیر و امید (در پایان سال ۹۹) به بیش از یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار رسیده است. 

افزایش صادرات صنایع‌دستی مقوله‌ای‌است که در یک پروسه چندساله با اتکا بر شاخص‌هایی نظیر افزایش آگاهی‌های جهانی و شناساندن محصولات صنایع‌دستی در عرصه بین‌الملل، اقدامات حمایتی و تشویقی از هنرمندان صنایع‌دستی، تجاری‌سازی و ارائه محصولات متناسب با شأن اثر تحقق یافته است. 

احیا و باززنده‌سازی ۱۱۵رشته منسوخ شده، ثبت بین‌المللی نشان جغرافیایی برای ۹ رشته بومی و اصیل صنایع‌دستی در سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO)، ثبت ۵۲ شهر و روستای ملی صنایع‌دستی از سال ۹۶ تا کنون، ثبت ملی نشانه جغرافیایی برای ۵۳ رشته بومی و اصیل ایران، تشکیل صندوق توسعه صنایع‌دستی، فرش دستباف و احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی به‌منظور حمایت، توسعه و ترویج صنایع‌دستی و تشویق و تکریم هنرمندان، پیشکسوتان و فعالان بخش صنایع‌دستی و فرش دستباف، گسترش آموزش‌های عمومی برای علاقه‌مندان و دوره‌های تخصصی برای ارتقای سطح دانش و تکنیک هنرمندان و صنعتگران، تجاری‌سازی و اجرای ایده‌های نو در بسته‌بندی و ارائه محصولات، ترویج و اجرای طرح‌هایی مانند جشنواره‌ها و رویدادهای ملی و بین‌المللی، راه‌اندازی نمایشگاه‌ها و بازارچه‌های صنایع دستی، افزایش حمایت‌های صنفی از صنعتگران، شماری از اقدامات شاخصی است که طی سال‌های اخیر در حوزه صنایع دستی اتفاق افتاده و موجب تحرک و رشد افزون‌تر این هنر- صنعت شده است. 

آنچه در شرایط کنونی به توسعه صنایع‌دستی کشور کمک شایان توجهی می‌کند آگاهی بخشی و فرهنگ‌سازی در مورد اثرات و منافع بی‌شمار مترتب بر رشد این هنر- صنعت در کشور است، رشدی که می‌تواند نتایج اثربخشی را در اقتصاد، اشتغال و توسعه پایدار ایران اسلامی داشته و ماحصل آن به‌صورت ملموس بر سر سفره‌های مردم قابل مشاهده باشد. 

امیدواریم با تداوم مسیر درپیش گرفته شده، به آنچه درخورشأن صنایع‌دستی ایرانی و هنرمندان و علاقه‌مندان این عرصه است، دست یابیم. 

*منتشر شده در روزنامه ایران، ۲۲ خرداد ۱۴۰۰

انتهای پیام/